Yeni Koronavirüs (COVID-19) Nedir?

Koronavirüsler, kuşlarda ve memelilerde hastalıklara yol açan ve insanlarda ciddi solunum yolu hastalıkarına yol açan virüslerdir. İlk olarak 1960'larda keşfedilmiş olup, koronavirüslerin ortak atasının MÖ 8000'li yıllara dayandığı tahmin edilmektedir. 

COVID-19 olarak bilinen yeni koronavirüs, ilk olarak 2019 Aralık ayının başlarında Çin'in Vuhan şehrinde ortaya çıkmış olup, Çin'in zamanında müdahale etmemesi ve diğer ülkelerin durumu önemsememesi nedeniyle Ocak 2020 ayı içerisinde hızlı bir şekilde yayılmış ve tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ancak 11 Mart 2020 tarihinde pandemi, yani küresel salgın hastalık olarak ilan etmiştir.

Hastalık, 2 ila 14 gün arasında süren bir kuluçka (inkubasyon) süresinden sonra birden başlayan yüksek ateş, öksürük ve nefes darlığı gibi belirtiler göstermektedir. Özellikle yaşlılarda ve kronik hastalığı olan kişilerde hastalık ölümcül olabilmektedir. Dünya ortalamasına bakıldığında ölüm oranının %3,4 olduğu belirtilmektedir.

 

Yeni Koronavirüs (COVID-19) Etkileri Nelerdir?

COVID-19 salgınının Dünya'da tüm ülkelerdeki başlıca etkileri;

     - Sağlık etkileri

     - Ekonomik etkileri

     - Sosyolojik etkileri

     - Psikolojik etkileri

olarak sıralanabilir.

 

Koronavirüs (COVID-19) Nasıl Bulaşır?

COVID-19 virüsünün iki şekilde bulaştığı düşünülmektedir. Bunlardan birincisi;

Hasta bireylerin öksürmeleri, aksırmaları ile ortaya saçılan damlacıkların solunması ile..

İkinci ise;

Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun ve ağıza götürülmesi ile..

 

İşyerlerinde COVID-19 ile ilgili İşverenlerin Yükümlülüğü

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca işverenler, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup, bu çerçevede işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izleyecek, denetleyecek ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlayacaktır. Çalışanların işyerlerinde salgın hastalıklara yakalanmaması için her türlü tedbiri almak işverenin yükümlülüğündedir.

 

İşyerlerinde COVID-19 Yönetimi

İşyerlerinde COVID-19 ile mücadele, sistematik bir yapı kurulmasını gerektirmektedir. Günü kurtarmaya yönelik alınan bir takım tedbirler, bu hastalık ile mücadelede etkili olmayacaktırç COVID-19 virüsünden korunmak, sadece maske takmak ya da dezenfektan kullanmaktan ibaret değildir. Nasıl ki ulusal çapta bu hastalık ile mücadele için Bilim Kurulları oluşturup, hem sağlık hem de ekonomik açıdan bir takım tedbirler planlanarak uygulamaya alınıyorsa, mikro düzeyde de işyerlerinde buna benzer bir yönetim sağlanması önemlidir.

Bilindiği üzere yönetim sistemleri, bir kuruluş tarafından amaçlarına ulaşmak için gereken görevleri yerine getirebilmesini sağlamada kullanılan politika, süreç ve prosedürlerin bütünüdür. Yönetim sistemlerinin temelinde PUKÖ (Planla - Uygula - Kontrol et - Önlem al) yaklaşımı yatmaktadır.

İşyerlerinde de COVID-19'un etkilerinden en hafif şekilde atlatılabilmesi için öncelikle yapılacakların PLANLANMASI, planlanan tedbirlerin UYGULANMASI, bu uygulamaların denetlenmesi yani KONTROL EDİLMESİ ve önceki adımlarda atlanmış herhangi bir eksiklik varsa bunlara karşı ÖNLEM ALINMASI adımları izlenmelidir.

Planlama, bu hastalık ile mücadelede en önemli ve başlangıç adımıdır.

 

İşyerlerinde COVID-19'a Yönelik Mücadelede Risk ve Kontrol Planı

Yukarıda bahsetmiş olduğumuz planlamadan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 20 Mart 2020 tarihinde yayınlamış olduğu genelgede bahsedildiğini görüyoruz. Genelgenin 12. maddesinde, "Bulaşma, yayılma risklerinin belirlenmesi, önlenmesi için alınması gerekli tedbirler, bulaşma oluşması durumunda alınacak tedbirler, salgın hastalığa ilişkin Sağlık Bakanlığı'nın ilgili mevzuatı doğrultusunda Risk ve Kontrol Planı oluşturularak belirlenecektir." denilmektedir.

İşyerlerinde COVID-19 ile mücadelede oluşturulacak olan Risk ve Kontrol Planı'nda göz önüne alınacak olan hususlar aşağıdaki şekilde özetlenmiştir:

  1. İş Planlaması

İşyerinin, işlerini sürdürebilmesindeki en önemli süreçler belirlenmeli, ekiplerdeki çalışan sayıları mümkün olduğunca azaltılmalı, bir çalışanın hastalanması durumunda temas halinde olduğu tüm çalışanların 14 gün karantina altına alınacağı ve kritik işlerin durabileceği düşünülerek vardiyalı ya da kısa çalışma seçenekleri planlanmalıdır.

  2. Rol ve Sorumlulukların Belirlenmesi

Bu sürecin yönetilmesinde ana yükleniciden alt yükleniciye, amirlerden en alt kademe çalışanlara kadar tüm rol ve sorumluluklar belirlenmeli ve tebliğ edilmelidir.

  3. Risk Değerlendirmesi

COVID-19 ile mücadelede işyerinde karşılaşılabilecek tüm tehlikeler ve riskler ile bu risklerin önlenmesi için alınacak tedbirler belirlenmeli ve izlenmelidir. Risk değerlendirmeler, COVID-19 göz önüne alınarak güncellenmelidir.

  4. Alınacak Tedbirlerin Belirlenmesi

İşyerinde alınacak olan tedbirler belirlenirken;

     - Güvenli mesafenin (1,5 metre) gözetilmesi,

     - Hijyen ve dezenfeksiyon tedbirleri,

     - Ortak kullanım alanlarında (ofisler, yemekhane, soyunma odası, servisler, dinlenme alanı) alınacak tedbirler,

     - Havalandırma koşulları ile ilgili tedbirler,

     - Bağışıklık sistemini korumaya yönelik gıdalar veya takviyeler,

     - Maske kullanımı gibi ek kişisel koruyucu tedbirler,

göz önüne alınmalıdır.

  5. Dezenfeksiyon Planlaması

Hangi alanların, ne sıklıkla ve hangi dezenfektan malzemesi kullanılarak dezenfekte edileceği ve kontrolünün ne şekilde sağlanacağı ile ilgili dezenfeksiyon planlaması yapılmalıdır.

  6. Alt Yüklenici / Tedarikçi Firmaların Yönetimi

İşyerinde çalışan ya da bağlantılı olan diğer firma çalışanları için alınacak olan tedbirler planlanmalı, bu firmaların plana aktif şekilde katılması sağlanmalıdır.

  7. Acil Durum Planlaması

Acil durum planlarına COVID-19 ile mücadele eklenmelidir. İşyerlerinde enfekte olmuş ya da şüpheli kişiler ile karşılaşılırsa ne şekilde davranılması gerektiği önceden planlanmalı, görevli çalışanlar belirlenmeli, eğitilmeli ve tatbikat sağlanmalıdır.

  8. Sağlık Gözetimi

İşyeri hekimi ile birlikte bu süreçte sağlık gözetiminin şekilde yapılacağı, sağlık açısından risk grubunda olan çalışanların belirlenmesi, çalışanların ateş ölçümlerinin nasıl gerçekleştirileceği ve takip edileceği planlanmalıdır.

  9. Çalışanların Eğitimi

Çalışanların COVID-19 virüsünden korunma yolları ve diğer eğitimlerinin planlamasının yapılması, bu eğitimlerin uzaktan mı yoksa güvenli mesafe korunarak örgün şekilde mi yapılacağının belirlenmesi, eğitim salonunun ne şekilde düzenlenmesi gerektiği planlanmalıdır.

  10. Kişisel Koruyucu Donanım ve Malzeme Temini

Kullanılacak olan ilave kişisel koruyucu donanımlar ve standartları belirlenmeli, bu malzemelerin ne şekilde tedarik edileceği, kritik stok sayıları gibi satın alma süreçleri planlanmalıdır.

  11. Atıkların Yönetimi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın genelgesinde belirtildiği şekilde maske ve eldiven atıklarının yönetimi için düzenleme yapılmalıdır.

 

Etiketler: İşyerlerinde Koronavirüs Yönetimi, İşyerlerinde COVID19 Yönetimi, İşyerlerinde COVID19 Tedbirleri, İşyerlerinde Koronavirüs Tedbirleri, İşyerlerinde COVID 19 Planlaması, Koronavirüs Risk ve Kontrol Planı